Jad pająków ptaszników

Jad to mieszanina wielu substancji, służąca głównie do uśmiercania zdobyczy, której skład chemiczny nie jest jeszcze ostatecznie zbadany. Występują w nim m.in. białka, woda, pepsyna i niewielkie ilości śliny. Istotnymi jednak składnikami są: neurotoksyna paraliżująca system nerwowy, hemotoksyna zatruwająca krew, hemolizyna rozpuszczająca czerwone ciałka krwi, leukolizyna rozpuszczająca białe ciałka krwi, cytotoksyna niszcząca pozostałe tkanki ciała, hemorragina uszkadzająca ściany naczyń krwionośnych i błony śluzowe oraz koagulina powodująca krzepnięcie krwi. Szczególnie groźne dla organizmu ukąszonej ofiary jest działanie hemolizyny, która w zetknięciu z lecytynowymi otoczkami czerwonych ciałek krwi wytwarza nową, silnie działającą truciznę - toksolecytynę. Ta z kolei powoduje szybkie rozpuszczanie lecytynowych osłonek erytrocytów, ich rozpad, czyli hemolizę. W ten sposób następuje nieodwracalne i gwałtowne zahamowanie głównej funkcji krwi jako przenośnika tlenu, co w krótkim czasie sprowadza śmierć ofiary przez uduszenie.

U różnych gatunków pająków poszczególne toksyczne składniki jadu występują w różnych ilościach, stąd różne jest jego działanie na różne ofiary. Ten sam jad, który jest zabójczy dla jednego rodzaju zwierząt, może być nieszkodliwy dla drugiego. Nawet osobniki tego samego gatunku mogą różnie reagować na ukąszenia tego samego pająka - jedne natychmiastową śmiercią, inne brakiem jakichkolwiek objawów chorobowych.

Groźnym w skutkach dla niektórych osób może okazać się ukąszenie naszego rodzimego pająka Kątnika "Tegenaria atrica". Niekiedy powikłania po takim ugryzieniu mogą trwać nawet do kilku lat.

Duże niebezpieczeństwo związane z ukąszeniami występuje wtedy, kiedy ofiara (człowiek) ma alergie na niektóre ze składników toksyn. Istnieje wtedy ryzyko wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego. Konieczna jest wtedy natychmiastowa interwencja lekarza.

Wiele gatunków ptaszników nie ma aż tak silnego jadu, aby się obawiać skutków ukąszeń (niekiedy porównuję się siłą tego jadu z jadem osy), które objawiają się krótkimi stanami gorączkowymi, bólami i skurczami mięśni. W każdym przypadku ugryzienia przez pająka zalecany jest kontakt z lekarzem. Doraźnie można sobie pomóc wapnem oraz hydrokortyzonem lub ewentualnie przez odessanie jadu specjalną pompką (Aspivenin).

Uwaga
Jad niektórych pająków może być bardzo groźny dla człowieka. Zaleca się hodowlę tych gatunków tylko przez bardzo doświadczonych terrarystów. Ptaszniki ze "Starego świata" nie są wskazane dla początkujących!

Zanim kupisz pająka dowiedz się czy ukąszenie przez niego nie jest niebezpieczne dla Twojego zdrowia lub życia.

Do najgroźniejszych pająków można zaliczyć rodziny pajaków: Atrax robustus oraz ptaszniki z rodziny Pterinochilus, Poecilotheria, Stromatopelma, Haplopelma.

Przedstawię zdjęcia najpopularniejszych przedstawicieli tych niebezpiecznych rodzin ptaszników.